Portal lazarz.pl szanuje prywatność swoich czytelników i przetwarza tylko te dane osobowe, które są niezbędne do prawidłowego świadczenia usług informacyjnych jakie oferuje.
Strona wykorzystuje pliki cookies. Mogą Państwo określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w waszej przeglądarce.
Klikając poniższy przycisk zgadzają się Państwo na przetwarzanie zbieranych przez portal lazarz.pl danych osobowych w zakresie i na warunkach opisanych w naszej
Polityce Prywatności.
Wyrażenie zgody jest dobrowolne, ale może być konieczne w celu wykonania niektórych usług.

Zgoda

Niegdyś Humboldta, za komuny Findera. Mieści się tutaj "deska" i "Krąg". Najstarsza willa z 1910 r. - .:LAZARZ.PL->poznański portal dzielnicowy:. Łazarz w z@sięgu myszki
Niegdyś Humboldta, za komuny Findera. Mieści się tutaj "deska" i "Krąg". Najstarsza willa z 1910 r.
14-04-2013 19:42   Janusz Ludwiczak
Jest to jedna z dłuższych ulic na Łazarzu, ma kilometr długości. Znajduje się tutaj "deska", czyli największy i najdłuższy wieżowiec, a najstarszy budynek przy tej arterii pochodzi z ok. 1910 r. Za czasów niemieckich nosiła nazwę "Humboldta", od 1920 r. patronował jej Onufry Kopczyński, zaś za komuny Paweł Finder. Dwunasty odcinek naszego cyklu "Spacer po Łazarzu - patroni naszych ulic" poświęcamy ulicy Dmowskiego.

Ulica Dmowskiego:

  • Długość: na Łazarzu - 1000 m, całkowita - 2,113 km
  • Kod pocztowy: 60-222 (od nr 1 do 37 niep.), 60-221 (od nr 2 do 42 parz.), 60-204 (od 48 do 62 parz.),
  • Urząd pocztowy: obszar doręczeń - UP Poznań 2 (ul. Głogowska 17), inna poczta w pobliżu - FUP Poznań 2 (Rynek Łazarski 7), UP Poznań 74 (ul. Głogowska 132/140)
  • Ilość budynków: 25
  • Najwyższy numer: 62
  • Status drogi: gminna / zbiorcza, układ podstawowy
  • Komunikacja miejska: BUS - 79, T5
  • Parafia: Matki Boskiej Bolesnej (ul. Głogowsk a97)
  • Okręg wyborczy: II (Łazarz-Stary Grunwald-Jeżyce-Ogrody)
  • Obwód wyborczy:
    • ul. Dmowskiego 62 - komisja nr 38, Szkoła Podstawowa nr 77 (ul. Dmowskiego 50)
    • ul. Dmowskiego 39, 41, 48, 50 - komisja nr 41, Gimnazjum nr 51 (ul. Potockiej 38)
    • ul. Dmowskiego 2a, 4, 5/7a, 5/7b, 5/7c, 5/7d, 5/7e, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 12a, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 22a, 23, 24, 30, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 38a, 40, 42 - komisja nr 42, Szkoła Podstawowa nr 77 (ul. Dmowskiego 50).
  • Obwód szkół:
    • ul. Dmowskiego 2a, 3, 4, 5/7a, 5/7b, 5/7c, 5/7d, 5/7e, 6, 8, 9, 10 - Szkoła Podstawowa nr 9 (ul. Łukaszewicza 9/13), Gimnazjum nr 51 (ul. Potockiej 38)
    • ul. Dmowskiego 11, 12, 12a, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 22a, 23, 24, 30, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 38a, 39, 40, 41, 42, 48 - Szkoła Podstawowa nr 77 (ul. Dmowskiego 50), Gimnazjum nr 51 (ul. Potockiej 38)
    • ul. Dmowskiego 62 - Szkoła Podstawowa nr 77 (ul. Dmowskiego 50), Gimnazjum nr 53 (ul. Winklera)
  • Policja: Komisariat Poznań-Grunwald (ul. Rycerska), rewir III, rejon dzielnicowych 26, 27


Na Łazarzu ma kilometr długości, prowadzi aż do Czechosłowackiej

Ulica Dmowskiego to jedna z dłuższych ulic na Łazarzu, przebiega z północy na południe i ma kilometr długości. Arteria rozpoczyna się na Rynku Łazarskim i prowadzi równolegle do ul. Głogowskiej. Krzyżuje się z nią pięć ulic (Rynek Łazarski, Stablewskiego, Potockiej, Hetmańska i Krauthofera).


Willa "Kazimiera" z 1910 roku

"Spis zabytków architektury" informuje nas, że najstarszy budynek przy tej ulicy jest pod numerem 35. Jest to willa "Kazimiera", wybudowana ok. 1910 roku. Budynki pod numerami 18, 20, 32, 36 i 48 powstały dekadę później, w latach 20. XX wieku.


Niegdyś podzielona na dwie ulice, za komuny Findera, w czasie okupacji Humboldta

Za czasów niemieckich nosiła nazwę "Humboldta", od 5 I 1920 zwie się ul. Onufrego Kopczyńskiego - pisze Zygmunt Zaleski w książce "Nazwy ulic w Poznaniu".

Onufry Kopczyński (1735-1817), wielkopolanin, sławny gramatyk i prawodawca języka polskiego, prowincjał Pijarów - informuje "Kronika Miasta Poznania", numer 3, rocznik XVI.

Co ciekawe Ulica Dmowskiego niegdyś podzielona była na dwie części. Łazarskiemu odcinkowi patronował Kopczyński, odcinek od ul. Hetmańskiej do Górczyna miał zupełnie innych patronów: Celestyna i Michała Sokolnickich.

W 1949 roku oba odcinki ulicy zostały połączone i nadano im imię Pawła Findera - polskiego działacza komunistycznego, z zawodu chemika, I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej w latach 1942-1943. Ulica ta została przemianowana na Romana Dmowskiego dopiero po przemianach ustrojowych.


Mieszczą się tutaj dwie "deski"

Nasz spacer ulicą Dmowskiego rozpoczynamy od Rynku Łazarskiego i będziemy kierować się w stronę południową. Po lewej stronie znajdują się dwa 11-piętrowe wieżowce, zwane popularnie "deskami".

Wieżowiec przy ul. Dmowskiego 5/7 powstał w 1978 roku. Jego powierzchnia wynosi 11 038 m2, a kubatura 38 300 m3. Budynek składa się z pięciu klatek (w każdej z nich jest jedna winda), a łącznie znajdują się w nim 167 mieszkania, których łączna powierzchnia wynosi 8500,4 m2.

Fundamenty wykonano jako płytę żelbetową krzyżowo zbrojoną. Ściany podziemia wylewane z betonu. Ściany nośne kondygnacji nadziemnych z typowych bloków wielokanałowych. Ściany wypełniające z bloczków gazobetonowych. Stropy z typowych płyt wielokanałowych „Żerań”. Schody typowe prefabrykowane, schody piwniczne żelbetowe wykonane "na mokro". Obudowa szybów dźwigowych z typowych elementów prefabrykowanych. Ścianki działowe z cegły dziurawki. Dach płaski wykonany z typowych płyt korytkowych, kryty papą. Piwnice lokatorskie bielone, pozostałe pomieszczenia tynkowane. W piwnicach posadzka betonowa, w klatkach schodowych, pralniach, korytarzach i łazienkach lastrico. W pokojach klepka. Stolarka okienna i drzwiowa typowa drewniana - czytamy na stronie internetowej Osiedla "Łazarz" Spółdzielni Mieszkaniowej Grunwald.

W ubiegłym roku ta "deska" jak i jej bliźniaczka przy ul. Stablewskiego 6a-e zmieniły się nie do poznania. Oba budynki przeszły kompleksową termomodernizację, dzięki czemu poprawił się przede wszystkim wygląd elewacji budynków. Była to największa inwestycja Osiedla "Łazarz" Spółdzielni Mieszkaniowej Grunwald, kosztowała aż 4,5 mln zł.


A między deskami stanął plac zabaw

Przy wieżowcu pod numerem 5/7 w listopadzie zeszłego roku oddano do użytku plac zabaw. Wcześniej znajdował się tutaj pusty skwer. Najmłodsi mieszkańcy "dolnego" Łazarza mają do dyspozycji zjeżdżalnię, dwa bujaki, huśtawkę i mini ściankę wspinaczkową.

Budowa placu zabaw kosztowała ponad 45 tysięcy złotych i została sfinansowana z budżetu Rady Osiedla Św. Łazarz. Plac zabaw ma być sukcesywnie rozbudowywany.


Pod "siedemnastką" przedszkole

A tuż obok pod numerem 17 mieści się Przedszkole nr 44 im. Janusza Korczaka.

"Daj dzieciom dobrą wolę, daj wysiłkom ich pomoc, ich trudom błogosławieństwo. Nie najłatwiejszą prowadź ich droga, ale najpiękniejszą" - wita na frontowej ścianie budynku przedszkola tablica pamiątkowa z cytatem patrona.

Do placówki tej uczęszcza 140 dzieci, do sześciu oddziałów całodziennego pobytu. W przedszkolu tym organizowane są również imprezy o charakterze rodzinnym, a także odbywają się akcje na rzecz potrzebujących.


Dla dzieci, młodzieży i seniorów, od robotyki po gimnastykę, jogę, radiestetów a nawet koło robótek ręcznych

Dwadzieścia numerów wyżej, pod numerem 37 znajduje się budynek, w którym mieści się Klub Osiedlowy "Krąg". Budowa obiektu rozpoczęła się w 1975 roku, a pięć lat później do nowego gmachu wprowadziła się administracja Osiedla "Łazarz" Spółdzielni Mieszkaniowej Grunwald. Jesienią 1980 roku uroczyście otwarty został łazarski dom kultury, zwany "Kręgiem".

Klub Osiedlowy "Krąg" jest jedną z czterech placówek kulturalnych Spółdzielni Mieszkaniowej "Grunwald" (tuż obok klubów: "Rondo", "Raszyn" i "Kopernik"). Działa w nim blisko 40 sekcji tematycznych, m.in. Klub Seniora "Bamberka", zespół "Wiosenne Krokusiki", Formacja Taneczna "Tropical", Szczep harcerski "Łazarz" czy kluby turystyczne "Piechur" i "Grań". Oprócz tego w "Kręgu" odbywają się liczne zajęcia taneczne, plastyczne, muzyczne, karate, jogi i aerobiku. Cyklicznie spotykają się także członkowie Koła Emerytów przy MPK Poznań Sp. z o.o., Dziennikarskiego Klubu Seniora, Klubu Miłośników Astronomii Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, Poznańskiego Stowarzyszenia Pracy Twórczej, Klubu Radiestetów, Stowarzyszenia "My Poznaniacy" czy kółka robótek ręcznych. Klub Osiedlowy "Krąg" organizuje również zajęcia robotyki dla dzieci czy warsztaty komputerowe dla seniorów. Placówka jest również organizatorem najstarszego i największego święta dzielnicowego "Dni Łazarza", których obchody odbywają się od 1987 roku.


13 tysięcy woluminów

Przy ul. Dmowskiego 37 mieści się również Biblioteka Raczyńskich. Filia nr 22 dla dzieci ma swojej ofercie ponad 13 tysięcy woluminów od lektur szkolnych po literaturę piękną, leksykony, encyklopedie. Dla najmłodszych odbywają się cykliczne zajęcia, lekcje biblioteczne, spotkania autorskie oraz imprezy w ramach cyklu "Zima i lato z książką". Biblioteka ta czynna jest w poniedziałki, środy i piątki od 11:00 do 17:00 oraz we wtorki i czwartki w godz. od 9:00 do 14:30.


SP77 - kolejna placówka oświatowa przy jednej ulicy

Przy ul. Dmowskiego znajduje się nie tylko przedszkole, biblioteka i dom kultury, ale również Szkoła Podstawowa nr 77 im. 15 Pułku Ułanów Poznańskich. W listopadzie ubiegłego roku "siedemdziesiątka siódemka" skończyła 50 lat.

Początki szkoły sięgają naprawdę 7 października 1961 roku. W siedemnastym roku budownictwa socjalistycznego w Polsce Ludowej, kiedy pierwszym sekretarzem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej był Władysław Gomułka odbyło się wmurowanie aktu erekcyjnego pod Szkołę Tysiąclecia przy ówczesnej ulicy Findera. Szkołę oddano do użytku 22 lipca 1962 roku i nadano jej imię... Pawła Findera.

Szkołę Podstawową nr 77 ukończyli m.in. Waldemar Szczepaniak - aktor Teatru Nowego, Piotr Makowski - aktor (był związany z Kabaretem Olgi Lipińskiej, zagrał m.in. w filmach "Ptaszka" i "Ekstradycja"), dr Tomasz Jarmoliński - lekarz pediatra, nefrolog, od 2006 r. był Zastępcą Prezydenta Szczecina, Norbert Jaskot - polski szermierz i trzykrotny olimpijczyk, Zofia Staniszewska - pisarka czy Szymon Drewniak - piłkarz Lecha Poznań.

Wśród absolwentów są także osoby, które swoje losy związały ze szkołą: Ewa Miedzińska - nauczyciel nauczania zintegrowanego, Agnieszka Piątek - bibliotekarz, Hanna Szymanowska - nauczyciel przyrody i Elżbieta Niedźwiecka-Wojewoda - pracownik obsługi. Szkoła Podstawowa nr 77 prowadzi akcję charytatywną "Adopcja Serca", a także uczestniczy w projektach: "Szkoła bez przemocy", "Doskonałe mleko". Placówka otrzymała również certyfikat szkoły promującej zdrowie.


Za Hetmańską kolejny wieżowiec

Przechodzimy przez ulicę Hetmańską i tuż za skrzyżowaniem pod numerem 62 znajduje się 11-kondygnacyjny wieżowiec, który w latach 1962-1971 powstał jako pierwszy na Osiedlu Hetmańskim Spółdzielni Mieszkaniowej im. Hipolita Cegielskiego. W budynku tym mieści się łącznie 121 mieszkań i dwie windy. Osiedlu Hetmańskiemu poświęcimy osobny odcinek naszego cyklu.


Były ogródki działkowe, będzie centrum handlowo-rozrywkowe

W przyszłym roku przy zbiegu ulic Hetmańskiej, Dmowskiego i Krauhofera ma ruszyć budowa centrum handlowo-rozrywkowego Metropolis, które będzie miało 191 tys. m kw. powierzchni. Oprócz 250 sklepów będzie mieścić się w nim hipermarket oraz 9-salowe kino.

Aktualnie inwestycja znajduje się w trakcie procesu administracyjnego i opracowania projektu budowlanego. W sierpniu inwestor złożył wniosek o wydanie decyzji środowiskowej, a w listopadzie zostało wydane postanowienie Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznania nakładające obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania inwestycji na środowisko. Trwa przygotowanie raportu środowiskowego - wyjaśnia Paweł Słupski z Echo Investment.

Szacujemy, że pod koniec II kwartału 2013 r. dysponować będziemy pozwoleniem na budowę, do grudnia 2013 powinno zakończyć się opracowanie projektu przetargowego. Start realizacji planowany jest na wiosnę 2014 roku - dodaje Paweł Słupski.

Centrum handlowo-rozrywkowe Metropolis będzie miało 191 tys. m kw. powierzchni całkowitej, z czego 73 300 m2 zajmie powierzchnia handlowa. W Metropolis powstanie 250 sklepów, hipermarket, market budowlany a także 9-salowe kino. Do dyspozycji kierowców będzie parking na 2,2 tys. miejsc postojowych.


Patronem polityk ruchu narodowego

ROMAN DMOWSKI - urodził się 9 sierpnia 1864 roku we wsi Kamionek pod Warszawą (obecnie jest to dzielnica Warszawy - Praga Południe). Był politykiem, działaczem ruchu narodowego, publicystą politycznym. W lutym 1907 roku został wybrany posłem do rosyjskiej II Dumy, był również posłem na Sejm Ustawodawczy RP. W latach 1917-1917 był prezesem Komitetu Narodowego Polskiego. W 1923 roku pełnił funkcję Ministra Spraw Zagranicznych.

Dmowski był również współzałożycielem Narodowej Demokracji (endecji, ruchu narodowego) i głównym ideologiem polskiego nacjonalizmu. Postulował zjednoczenie wszystkich ziem polskich i uzyskanie autonomii w ramach Imperium Rosyjskiego, a później odzyskanie niepodległości w oparciu o sojusz z Rosją i ententą, zaś w opozycji do państw centralnych (w szczególności Niemiec). Związany z ruchem neoslawistycznym. Delegat Polski na konferencję paryską w 1919 i sygnatariusz traktatu pokojowego w Wersalu. Zagorzały przeciwnik polityczny Józefa Piłsudskiego i jego planów rozszerzenia granic II RP zbyt daleko na wschód od linii Curzona poprzez stworzenie państwa federacyjnego – wizji wielowyznaniowej i wielonarodowościowej Polski, twórca inkorporacyjnej koncepcji państwa narodowego, zakładającej polonizację ludności niepolskiej za tą linią.

Roman Dmowski był posiadaczem kilku orderów, odznaczeń i tytułów naukowych, m.in. Wielkiej Wstęgi Orderu Odrodzenia Polski (1923), Doctor honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego (1923), Orderu Narodowego Gwiazdy Rumunii, Orderu Oranje-Nassau czy Doctor honoris causa University of Cambridge (1916). Później jednak konsekwentnie odmawiał dalszego przyjmowania odznaczeń i wyróżnień.

Zmarł 2 stycznia 1939 r. w Drozdowie.


Ciekawostki:

  • "Dmowskiego" - to również nazwa przystanku autobusowego dla linii nr 79 (znajduje się pomiędzy ul. Hetmańską a Krauthofera)
  • Ulicą Dmowskiego (od Hetmańskiej do Potockiej) kursuje obecnie również autobus "za tramwaj" linii T5 (na czas przebudowy wiaduktu Kosynierów Górczyńskich i wyłączenia z ruchu tramwajowego linii od zajezdni przy Głogowskiej do pętli na Górczynie).
  • Ulica a nawet Rondo Romana Dmowskiego znajduje się w wielu polskich miastach. W Warszawie Dmowski ma nawet swój pomnik, we Wrocławiu swój most, a w Koninie, Kamionku (w miejscu gdzie się urodził) i w krużgankach kościoła OO.Dominikanów tablicę pamiątkową.


Opracowanie na podstawie - źródła:

  • Wikipedia
  • Zygmunt Zaleski, Nazwy ulic w Poznaniu, Magistrat Stołeczny Miasta Poznania, 1926
  • Zbigniew Zakrzewski "Ulicami mojego Poznania. Poznańskie dzielnice"
  • "Spis zabytków architektury", Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2004
  • Osiedle "Łazarz" Spółdzielni Mieszkaniowej Grunwald
  • lazarz.pl - materiały własne
  • strona internetowa Urzędu Miasta Poznania
  • Wykaz dróg, Zarząd Dróg Miejskich


  • R E K L A M A

    Komentarze (4)

    14-04-2013 22:37:28
    Magda
    Gratuluję materiału!
    14-04-2013 22:07:15
    DK
    Małe sprostowanie do artykułu, budynki nr 32 , 36 został wybudowane w latach 30. XX wieku. Dokładnie budynek nr 36 został oddany do użytku w sierpniu 1939r. Nie jestem pewien budynku 48 ale raczej też powstał w latach 30 Pozdrowienia.
    14-04-2013 20:36:07
    Maria
    Świetny materiał.
    14-04-2013 20:22:33
    Dmowskiego 5/7
    HOME SWEET HOME !!! :-)
    Aktualności
    R E K L A M A
    Niezapominajka
    04

    kwi

    do 07-04-2024
    Międzynarodowe Targi Poznańskie
    "Poznań Motor Show" - targi motoryzacyjne
    TTM - Targi Techniki Motoryzacyjnej

    07

    kwi

    Poznań * Łazarz
    Wybory samorządowe

    12

    kwi

    do 14-04-2024
    Międzynarodowe Targi Poznańskie
    "Poznań Run Expo" - targi sportowe: bieg | aktywność | motywacja

    14

    kwi

    Poznań * Łazarz
    16. Poznań Półmaraton

    20

    kwi

    11:00
    Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 ul. Jarochowskiego 1
    Konkurs Piosenki Przedszkolnej

    [ wszystkie ]

    Komentarze
    Ogłoszenia
    Newsy na Twoją skrzynkę!
    Zapisz się na listę mailingową:
    Twój e-mail: