Wydarzenia, Kultura

Tropem łazarskich Bambrów

07-10-2020 00:58   Janusz Ludwiczak

Zobacz komentarze (0) * Skomentuj

Historię pierwszych rodzin przybyłych z okolic Bambergu do podpoznańskich wsi, którą wówczas był Łazarz można było poznać podczas sobotniego spaceru "tropem łazarskich Bambrów".

Po bamberskich zakątkach oprowadzała Liliana Domasłowska, mieszkająca na Łazarzu od urodzenia, absolwentka historii sztuki UAM, związana ze szkolnictwem wyższym.

Minęło właśnie 300 lat od przyjazdu Bambrów do Poznania i podpoznańskich wsi, którą takową był właśnie (Święty) Łazarz.

Początek XVIII wieku był dla Poznania i okolic miasta jednym z najtrudniejszych okresów w jego historii. Trwała właśnie wojna północna, działania wojenne wyniszczyły miasto i okoliczne wsie. Liczne najazdy i kontrybucje wpędziły ludność w nędzę. Część ludności ratowała się ucieczką, a pozostali cierpieli głód i niedostatek. Dodatkowo w 1709 r. zaraza wyludniła miasto i wsie. Gospodarka nie istniała, brakowało żywności, szerzyła się anarchia. Wsie całkowicie opustoszały. Władze Poznania nie dysponowały środkami na odbudowę miasta i okolicy. Dotychczasowe próby zaludniania nie przynosiły efektu, dlatego aby zasiedlić i odbudować wsie (obecnie dzielnice miasta) władze miejskie postanowiły sprowadzić osadników zza zachodniej granicy. Wydano odezwę skierowaną do państw niemieckich, w tym głównie do Bambergu w południowej Frankonii. Na zaproszenie władz miasta Poznania w latach 1719 - 1753 kilkoma falami przywędrowali rolnicy z okolic Bambergu, nazwani z racji swego pierwotnego miejsca zamieszkania Bambrami.

Nowi osadnicy szybko odbudowali zrujnowane wsie. Bambrzy i ich potomkowie wnieśli w kulturę wsi podpoznańskich nowe elementy z zakresu uprawy roli, pożywienia, budownictwa. Ludność bamberska nie różniła się w sposób znaczący od polskich rolników, nie znalazła się w zupełnie obcym (poza językiem) środowisku. Jako społeczność wyznania rzymskokatolickiego szybko zasymilowali się z miejscową ludnością. Bambrzy i ich potomkowie jako ludzie solidni, gospodarni, pracowici i uczciwi wywarli swą postawą i cechami wpływ na poznańską gospodarkę i rolnictwo. W latach 1900 - 1924 okoliczne wsie włączono do miasta i stały się one jego dzielnicami, a potomkowie osadników z Bambergu stanowią od dziesięcioleci integralną część społeczeństwa. Jako Polacy potwierdzali swą przynależność do Polski nie tylko aktywnym wkładem w jej życie codzienne, w tym szczególnie Poznania i okolic, ale także własną krwią. Brali udział zarówno w Powstaniu Wielkopolskim, wojnie z bolszewikami 1920 r., jak i w ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Ginęli mordowani w Forcie VII i w obozach koncentracyjnych. Innym udało się przeżyć i doczekać końca wojny. Okres Polski Ludowej nie był też dla nich pomyślny.

Za swe obco brzmiące nazwiska spychani byli na margines życia społecznego. Im to w pierwszej kolejności odbierano ziemię, domy, sklepy, przedsiębiorstwa. Dzisiaj Bambrzy poznańscy szczycą się swoją historią, która dowiodła, że dobra współpraca między różnymi nacjami jest nie tylko możliwa, ale przynosi dobre efekty.

Fot: Andrzej Radwański

ZOBACZ TAKŻE: 120 lat temu Łazarz został przyłączony do Poznania