Ekologia, zieleń i przyroda, Kościoły i religie, Wydarzenia

Znaleziona na ogródkach tablica nagrobna z 1908 r. stanie obok pomnika pojednania

28-04-2020 11:20   Janusz Ludwiczak

Zobacz komentarze (1) * Skomentuj

Wracamy do tematu znalezionej na terenie ogródków działkowych przy ul. Taborowej znaleziona została tablica nagrobnej z 1908 r., najprawdopodobniej pochodząca ze znajdującego się na tym terenie cmentarza ewangelickiego. Nagrobek zostanie postawiony obok pomnika pojednania przy kościele Łaski Bożej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej.

Jak już informowaliśmy nagrobek został znaleziony w sobotę na terenie ogródków działkowych przy ul. Taborowej przez jednego z działkowiczów.

– W sobotę na ogródkach działkowych przy Taborowej znalazłem tablicę nagrobną. Leżała ona na gruzie odpadów. Powiadomiłem już parafię ewangelicką – mówi Janusz Gawlik.

Znaleziona tablica nagrobna zostanie postawiona obok pomnika pojednania przy kościele Łaski Bożej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej.

– Tablicę chcemy ulokować na terenie parafialnym. Najprawdopodobniej zostanie postawiona obok pomnika pojednania – wyjaśnia ks. Marcin Kotas, proboszcz Parafii Ewangelicko-Augburskiej.

Jak pisaliśmy w naszym cyklu "Spacer po Łazarzu – patroni naszych ulic" w 1895 r. na terenie obecnego parku Manitiusa, wówczas na niezabudowanym obszarze, poza pierścieniem wewnętrznych fortyfikacji Twierdzy Poznań założono sąsiadujące ze sobą cmentarze ewangelickich parafii św. Pawła ze śródmieścia i św. Łukasza na Jeżycach, sięgające na południe do ul. Taborowej, a od zachodu do ul. Obozowej. Cmentarze powstały na planie pięcioboku. Część należąca do gminy Św. Pawła przybrała formę trójkąta podzielonego na kwartały.

W 1896 roku powstała tutaj neogotycka kaplica grobowa z wyodrębnioną kostnicą z czerwonej cegły.

Po 1918 r., w związku z wyjazdem większości parafian do Rzeszy, część zbędnego obszaru przeznaczono na ogródki działkowe dla pozostającej w mieście ludności niemieckiej. W grudniu 1944 r. na cmentarzu św. Łukasza został pochowany ks. Paul Blau, ostatni generalny superintendent poznańskiego Kościoła Ewangelicko-Unijnego.

Po 1945 roku zakończono pochówki na obu cmentarzach ewangelickich, a w 1952 roku nekropolie zostały przekształcone w park w części północnej, a część południowa została przekształcona w ogródki działkowe, obiekty sportowe i koszary Milicji Obywatelskiej (obecnie Ośrodek Szkolenia Policji).

Według dr Marka Rezlera, historyka, biografisty i regionalisty Park Manitiusa dalej jest cmentarzem - znajdują się tutaj groby ewangelików.

– Park ten powstał po 1945 roku, na obszarze cmentarzy dwóch parafii ewangelickich, w okresie, gdy ewangelicy aktywnie funkcjonowali na terenie miasta. W rzeczywistości pochowani tam zmarli nadal spoczywają w tym samym miejscu. Zlikwidowano jedynie nagrobki, splantowano teren i zasiano trawę – powiedział dr Marek Rezler, historyk, regionalista i biografista.

Jakie mogą być przyczyny, że wciąż nie ekshumowano tych grobów?
– Od strony technicznej i logistycznej byłaby to operacja niezwykle trudna, długotrwała i kosztowna. Nie zapominajmy, że w grę wchodziłaby ewentualność ekshumacji co najmniej kilkudziesięciu tysięcy szczątków – wskazuje dr Marek Rezler.

Czytelny pozostał układ dawnych alei, obsadzonych drzewami liściastymi, z których na szczególną uwagę zasługują dęby amerykańskie, osiągające znaczne rozmiary. Krzewy występują głównie w strefie oddalonej od ulicy, dolną warstwę zajmują przede wszystkim trawniki.

Fot: Janusz Gawlik

ZOBACZ TAKŻE: Na Targach i w Parku Manitiusa znajdowały się niegdyś cmentarze

ZOBACZ TAKŻE: Park, który był cmentarzem, później nazywał się Zwycięstwa

ZOBACZ TAKŻE: Spacer po Łazarzu - patroni naszych ulic