– W sobotę na ogródkach działkowych przy Taborowej znalazłem tablicę nagrobną. Leżała ona na gruzie odpadów. Powiadomiłem już parafię ewangelicką – mówi Janusz Gawlik.
Tablica nagrobna pochodzi z 1908 r. To w tym miejscu znajdował się cmentarz ewangelicki.
Jak pisaliśmy w naszym cyklu "Spacer po Łazarzu – patroni naszych ulic" w 1895 r. na terenie obecnego parku Manitiusa, wówczas na niezabudowanym obszarze, poza pierścieniem wewnętrznych fortyfikacji Twierdzy Poznań założono sąsiadujące ze sobą cmentarze ewangelickich parafii św. Pawła ze śródmieścia i św. Łukasza na Jeżycach, sięgające na południe do ul. Taborowej, a od zachodu do ul. Obozowej. Cmentarze powstały na planie pięcioboku. Część należąca do gminy Św. Pawła przybrała formę trójkąta podzielonego na kwartały.
W 1896 roku powstała tutaj neogotycka kaplica grobowa z wyodrębnioną kostnicą z czerwonej cegły.
Po 1918 r., w związku z wyjazdem większości parafian do Rzeszy, część zbędnego obszaru przeznaczono na ogródki działkowe dla pozostającej w mieście ludności niemieckiej. W grudniu 1944 r. na cmentarzu św. Łukasza został pochowany ks. Paul Blau, ostatni generalny superintendent poznańskiego Kościoła Ewangelicko-Unijnego.
Po 1945 roku zakończono pochówki na obu cmentarzach ewangelickich, a w 1952 roku nekropolie zostały przekształcone w park w części północnej, a część południowa została przekształcona w ogródki działkowe, obiekty sportowe i koszary Milicji Obywatelskiej (obecnie Ośrodek Szkolenia Policji).
Według dr Marka Rezlera, historyka, biografisty i regionalisty Park Manitiusa dalej jest cmentarzem - znajdują się tutaj groby ewangelików.
– Park ten powstał po 1945 roku, na obszarze cmentarzy dwóch parafii ewangelickich, w okresie, gdy ewangelicy aktywnie funkcjonowali na terenie miasta. W rzeczywistości pochowani tam zmarli nadal spoczywają w tym samym miejscu. Zlikwidowano jedynie nagrobki, splantowano teren i zasiano trawę – powiedział dr Marek Rezler, historyk, regionalista i biografista.
Jakie mogą być przyczyny, że wciąż nie ekshumowano tych grobów?
– Od strony technicznej i logistycznej byłaby to operacja niezwykle trudna, długotrwała i kosztowna. Nie zapominajmy, że w grę wchodziłaby ewentualność ekshumacji co najmniej kilkudziesięciu tysięcy szczątków – wskazuje dr Marek Rezler.
Czytelny pozostał układ dawnych alei, obsadzonych drzewami liściastymi, z których na szczególną uwagę zasługują dęby amerykańskie, osiągające znaczne rozmiary. Krzewy występują głównie w strefie oddalonej od ulicy, dolną warstwę zajmują przede wszystkim trawniki.
Fot: Janusz Gawlik
ZOBACZ TAKŻE: Na Targach i w Parku Manitiusa znajdowały się niegdyś cmentarze
ZOBACZ TAKŻE: Park, który był cmentarzem, później nazywał się Zwycięstwa
Komentarze (2)
Aktualności |
najnowsze | najpopularniejsze |
· Co dalej z Areną? Kiedy tramwaj na Arciszewskiego? – Jacek Jaśkowiak vs Zbigniew Czerwiński
(19-04-2024 17:21)
· Dobre Sąsiedztwo znów na Łazarzu!
(19-04-2024 06:00)
· Lidia Dudziak i Filip Olszak pożegnali się z Radą Miasta Poznania
(19-04-2024 01:19)
· Radni zgodzili się na wzniesienie pomnika marszałka Focha
(18-04-2024 07:30)
· "Realizował politykę państwa pruskiego" – w Parku Wilsona będzie pomnik przyrody "Platan im. Hermanna Kube"?
(18-04-2024 06:15)
· Głogowska/Hetmańska: Powstanie 12-piętrowy blok z 337 mieszkaniami
(02-10-2023 13:28)
· Na terenie dawnego stadionu Energetyka działa giełda handlowa
(16-07-2023 01:04)
· Zaginęła Zuzia – szukają jej stęsknieni właściciele
(23-01-2023 07:22)
· Konsekrowano kościół. Głogowską przeszedł "czarny protest" – łazarskie kalendarium
(08-10-2023 23:51)
· Os. Hetmańskie: Ruszyła budowa 14-kondygnacyjnego bloku, w którym powstanie blisko 100 mieszkań
(08-09-2023 07:00)
Niezapominajka |
kwi
11:00
Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 ul. Jarochowskiego 1
Konkurs Piosenki Przedszkolnej
kwi
Poznań * Łazarz
Wybory samorządowe - II tura
w godz. 7:00-21:00
kwi
Komisariat Policji Poznań-Grunwald ul. Rycerska 2
Znakowanie rowerów
w godz. 12:00-18:00
kwi
do 25-04-2024
Międzynarodowe Targi Poznańskie
Międzynarodowe Targi Energetyki
"GreenPower" - Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej
"Instalacje" - Międzynarodowe Targi Instalacyjne
"Sawo" - Międzynarodowe Targi Ochrony Pracy, Pożarn
maj
Łazarz
Wybory osiedlowe - wybory do Rady Osiedla Św. Łazarz
w godz. 7:00-21:00
Komentarze |
najnowsze | najwięcej |
· @Magnolia: Dziękuję za miłe słowa, ale fakt sporo pracy z tym było. ...
(19-04-2024 17:43)
· Serdeczne podziękowanie dla lazarz.pk i Pana Redaktora za wkład pracy ...
(19-04-2024 17:41)
· I bardzo dobrze.
(19-04-2024 07:35)
· Śp. Pan Zbigniew ma być też upamiętniony jako patron pomnika przyrody, ale ...
(18-04-2024 22:43)
· a dlaczego nie można upamiętnić Zbigniewa Wągrowskiego bez którego ...
(18-04-2024 22:07)
· Działkowcy protestują: "Rada osiedla podjęła decyzję bez konsultacji z ... (19)
· Zamurowano okna w kamienicy przy Głogowskiej. Obok powstanie nowy budynek (16)
· Os. Hetmańskie: Ruszyła budowa 14-kondygnacyjnego bloku, w którym powstanie ... (16)
· Głogowska/Hetmańska: Powstanie 12-piętrowy blok z 337 mieszkaniami (15)
Ogłoszenia |
· Chcesz pozdrowić sąsiada? Nie wiesz, jak sprzedać samochód lub ...
(19-08-2005 00:00)
Zapisz się na listę mailingową: