Wydarzenia, Łazarskie kalendarium

60 lat temu...

28-06-2016 00:41   Janusz Ludwiczak

Dziś przypada 60. rocznica wydarzeń Czerwca`56. 28 czerwca 1956 r. do demonstrujących robotników przyłączyli się też tramwajarze z ulicy Głogowskiej. Wydarzenia "Czarnego czwartku" miały także miejsce na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Natomiast do Zespołu Szkół Muzycznych uczęszczał Romek Strzałkowski, który 60 lat temu zginął od kuli w czasie szturmu robotników na gmach Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego.

Dokładnie 60 lat temu, 28 czerwca 1956 wybuchło Powstanie Poznańskie. Tego dnia o godzinie szóstej rano na ulice miasta wyszli robotnicy. Polała się krew. Wojsko skierowało przeciwko demonstrującym robotnikom czołgi, w stronę demonstrantów domagających się chleba i pracy oddano strzały. W wyniku dwudniowych starć na ulicach miasta śmierć poniosło 58 osób (w tym kilku żołnierzy i funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa), a kilkaset zostało rannych. Ponad 700 osób zostało aresztowanych. Manifestacja robotników z czasem przerodziła się w demonstrację o charakterze narodowym, antykomunistycznym i antysowieckim.

W "Czarny Czwartek", 28 czerwca 1956 r. do demonstrujących robotników Cegielskiego, którzy żądają chleba przyłączają się tramwajarze, którzy maszerują ulicą Głogowską. Strajkuje komunikacja.

Wybuch strajków i manifestacji ma miejsce podczas ostatniego dnia wystawy, odbywającej się na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Dzięki temu o wydarzeniu tym dowiaduje się świat, gdyż na targach jest ponad 2 tysiące zagranicznych gości, wystawców i dziennikarzy. Obcokrajowcy zobaczyli i usłyszeli tłum idący Głogowską w stronę dzisiejszego Placu Mickiewicza. Demonstranci weszli też na targi z transparentem "My chcemy chleba".

Byłam przypadkowym uczestnikiem poznańskiego Czerwca, ale bardzo związana z tymi ludźmi. Gdy byłam na ówczesnym placu Stalina to wydawało mi się, że powinnam pomagać tym ludziom, być razem z nimi, wspierać ich w cierpieniu. Dzięki temu mniej się bałam, że mogę zostać postrzelona - powiedziała Aleksandra Banaszak, uczestniczka Czerwca`56.

Byłam pielęgniarką, pracowałam wtedy w szpitalu miejskim nr 2 przy ul. Mickiewicza [obecnie Szpital Raszei - przyp. red.], który znajdował się naprzeciwko Urzędu Bezpieczeństwa. Szpital był bardzo ostrzeliwany. W czasie operacji padły strzały w kierunku sali operacyjnej. W pewnym momencie musieliśmy pochylić się - dodaje Aleksandra Banaszak, świadek wydarzeń sprzed 60 lat.

W 2006 roku na ścianie budynku Zespołu Szkół Muzycznych przy ul. Głogowskiej powieszona została tablica poświęcona 13-letniemu Romkowi Strzałkowskiemu, który uczęszczał do Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Karola Kurpińskiego. W 50. rocznicę tych wydarzeń Zespół Szkół Handlowych przy ul. Śniadeckich otrzymał imię Bohaterów Poznańskiego Czerwca 1956.

W czerwcu 2011 roku Prezydent RP odsłonił przed wejściem głównym na Międzynarodowe Targi Poznańskie tablicę pamiątkową poświęconą wydarzeniom z 1956 r., na której znajduje się fragment wiersza Franciszka Fenikowskiego "Czarny czwartek".

"To zdjęcie obiegło cały świat, który w ten sposób dowiedział się o pierwszym tak poważnym, demokratycznym proteście Polaków przeciwko ówczesnemu ustrojowi" - mówił w trakcie tej uroczystości Andrzej Byrt, prezes Międzynarodowych Targów Poznańskich.

Natomiast w listopadzie zeszłego roku w zajezdni przy ul. Głogowskiej poświęcony został historyczny krzyż ku czci i pamięci pracowników MPK. Krzyż ten został wzniesiony pierwotnie w zajezdni przy ul. Gajowej podczas obchodów 25. rocznicy Poznańskiego Czerwca`56.

---

We wtorek, w 60. rocznicę Czerwca`56 o godz. 6:30 w całym mieście zawyją syreny. Główne uroczystości odbędą się na Placu Mickiewicza, na Jeżycach i Wildzie.

O godz. 13:30 przedstawiciele Międzynarodowych Targów Poznańskich złożą wiązanki kwiatów pod tablicą pamiątkową, która znajduje się pryz wejściu głównym na MTP, naprzeciwko Mostu Dworcowego.

Z kolei o godz. 16:30 Rada Osiedla Św. Łazarz zaprasza na uroczystość składania kwiatów pod tablicą pamiątkową upamiętniającą Romka Strzałkowskiego na budynku Zespołu Szkół Muzycznych przy ul. Głogowskiej 90.

Pół godziny później znicze zostaną zapalone przed budynkiem przy ul. Łukaszewicza 8, gdzie mieszkał Jerzy Jankowiak, jedna z ofiar wydarzeń Czerwca `56. Zginął on od kuli w okolicach ul. Kochanowskiego, gdzie trwały walki między uzbrojonymi grupami robotników a siłami bezpieczeństwa. Miał 16 lat.

Wieczorem, o godz. 19:00 w kościele Matki Boskiej Bolesnej przy ul. Głogowskiej 97 zostanie odprawiona msza św. w intencji bohaterów wydarzeń, jakie miały miejsce 60 lat temu. Po nabożeństwie zostaną ponownie złożone wieńce i znicze pod tablicą Romka Strzałkowskiego, a uczniowie Zespołu Szkół Muzycznych przygotują spektakl muzyczny.

Fot: Janusz Ludwiczak/archiwum lazarz.pl

ZOBACZ TAKŻE: "Droga do wolności" - marsz KOD-u przeszedł spod Targów pod pomnik Czerwca`56 {WIDEO}