Już po raz drugi w Klubie Osiedlowym KRĄG odbył się, we wtorek 30 stycznia o godz. 19:00 Klub Dyskusyjny "Łazarski Fyrtel" zatytułowany "Łazarz, Moje Wspomnienia".
Uczestnicy "Fyrtla"
Fot.: Romuald Królak, Głos Wielkopolski
Gościem drugiego spotkania był Henryk Zielazek - znawca historii Łazarza, inż.bud.ląd. Uczestnicy Klubu Dyskusyjnego "Łazarski Fyrtel" mogli się dowiedzieć, że układ ulic był zaplanowany. Ciekawy był wykład Pana Henryka dotyczący samej techniki budowania ulic. I tak na przykład ulica Chociszewskiego położona była w wykopie, a północna część Łazarza - okolice Wyspiańskiego, Sczanieckiej były ulicami nasypowymi. W wyniku fortyfikacji ulicy Matejki i Siemiradzkiego ziemie z wykopów przesypano w ciągu ulicy Głogowskiej od Sczanieckiej do Hetmańskiej. Układ Łazarza był dość specyficzny. Najwyższym punktem Łazarza było tak zwane "Wzgórze Świętego Łazarza", który znajdował się przy ulicy Wyspiańskiego i Spokojnej (obecnie Limanowskiego). Do dziś z resztą pozostały górki w Parku Kasprowicza - równoległe do ulicy Jarochowskiego. Do dziś znajduje się z resztą podobne "Wzgórze Świętego Łazarza", przy hali Arena (na vis a vis Kliniki Św.Rodziny przy ul.Jarochowskiego) i jest to najwyższe wzniesienie na Łazarzu. Dość spore zmiany w ukształtowaniu możemy zauważyć np. na ulicy Głogowskiej, która do dziś idzie coraz niżej w dół od Mostu Dworcowego az do wiaduktu górczyńskiego. I tak np. idąc w kierunku północnym od ulicy Sczanieckiej możemy zauważyć idącą coraz wyżej ulicę Głogowską. Podobnie jest stając u zbiegu Głogowskiej i Rynku Łazarskiego. Wyraźnie widać, że północno-wschodnia część Łazarza leży w "dolinie". Podobny układ Łazarza zachował się do dziś, jednak ulice stały się bardziej płaskie. Ale każdy z nas może zauważyć, że część zachodnia przecinając ulicę Głogowską, czyli obszar ulic Reymonta - Hetmańska - Głogowska - Grunwaldzka leży znacznie wyżej niż tereny w paśmie ulicy Kolejowej czy Rynku Łazarskiego. Dla niedowiarków polecamy spacer "pod górkę" idąc ulicą Stablewskiego od ul.Lodowej do Głogowskiej, czy spacer ulicą Chłodną.
Henryk Zielazek
Fot.: Janusz Heller
Pan Henryk opowiedział także dużo jak wyglądał Łazarz, za czasów "PeWuKi", czyli Powszechnej Wystawy Krajowej. Właśnie na "Pewukę" zbudowano Park Kasprowicza. Zasadzono w nim między innymi potężnę dęby przewiezione z lasów Dębiny. Park Kasprowicza zaczynał się od nieistniejącej już Alei Kasprowicza, która była przeciągnięciem dzisiejszej ulicy Szymborskiej. Do Parku Kasprowicza, prowadziły trzy wejścia: pierwsze właśnie od Alei Kasprowicza, kolejne od ulicy Niegolewskich, a trzecie od ul.Wyspiańskiego. Teren Parku Kasprowicza nie był ogrodzony, jednak Park Kasprowicza przypominał Park Wilsona, w którym znajdowały się ławki i stylowe latarnie.
Tak wyglądał Łazarz za czasów pewuki
Obiekty takie jak dzisiejszy Szpital Wojskowy przy ul.Grunwaldzkiej czy Collegium Chemicum były budowane właśnie na potrzeby PeWuki. Zbudowano także obecny Zespół Szkół Handlowych przy ul.Śniadeckich.
Uczestnicy "Fyrtla" mogli się także dowiedzieć, że przy pomniku w Parku Kasprowicza (opodal ulicy Niegolewskich) znajdowały się korty tenisowe. W zimie była wylewana na nie woda i korty te przekształcały się w lodowisko. Znajdował się tam też bar, gdzie można było wypić herbatę. Dla przerażonych jeszcze do niedawna ciepłą zimą pewnie zadziwi fakt, że w 1938 roku lodowisko nie mogło powstać bowiem nie było wtedy mrozu, a zima była dość ciepła. Pan Henryk był zasmucony, że nie mógł pojeździć wtedy na łyżwach.
Uczestnicy "Fyrtla" mogli obejrzeć m.in. mapę z 1901 roku
Fot.: Janusz Heller
Wspomnienia Pana Zielazka to nie tylko PeWuka, ale także II Wojna Światowa. Także Łazarz ucierpiał podczas nalotów samolotów. Jedna z bomb została zrzucona przy terenie dzisiejszej drukarni kolejowej przy ul.Kolejowej i Klaudyny Potockiej. Wtedy był to teren parowozowni. Kolejna bomba została zrzucona przy ul.Taborowej, gdzie mieściły się koszary. Obecnie są to tereny policji. Zniszczony został też browar przy ul.Śniadeckich.
Pan Henryk pokazuje jak Łazarz wyglądał za czasów PeWuki
Fot.: Janusz Heller
"Łazarz, Moje Wspomnienia..." to także okres powojenny. Młodych mieszkańców Łazarza, pewnie zdziwi fakt, że mieściły się na Łazarzu dwa licea - męskie i żeńskie - im. Adama Mickiewicza oraz im.Słowackiego, a uczniowie dawnej szkoły podstawowej nr 26 nosili czapki "maciejówki", a nie istniejacej już szkoły nr 43 "rogatówki".
Skoro była mowa o edukacji to musi być i o komunikacji. Ciekawostką może być to, że tramwaje na linii nr 5 zostawiały przyczepkę przy zbiegu ulic Głogowskiej i Chociszewskiego, a zabierały ją z powrotem jadąc do Centrum.
Łazarz nie stanowił dość przemysłowego ośrodka. Charakterystyczna była fabryka rowerów i maszyn "Inwencja" przy ulicy Kasprzka, przy ul.Sczanieckiej.
A na koniec jeszcze jedna ciekawostka historyczna. Na Górczynie znajdował się wiatrak, który był darem dla rodziny Jelmanów.
Klub Dyskusyjny "Łazarski Fyrtel" trwał przeszło półtorej godziny. Wszystkich uczestników spotkania zatytułowanego "Łazarz, Moje Wspomnienia...", zainteresowały mapki z 1901 roku czy za czasów PeWuki udostępnione przez Pana Henryka.
Łazarz w 1901 roku
Fot.: Janusz Heller
Południowym sąsiadem Łazarza był Gurtschin
Fot.: Janusz Heller
Jeżyce w 1901 roku nosiły nazwę Jersitz. Pomyśleć, że były wtedy jeszcze wsią
Fot.: Janusz Heller
Mapa Pana Henryka wywołała niezwykłe zaskoczenie wśród uczestników Klubu Dyskusyjnego
Fot.: Janusz Ludwiczak
Dla tych, którzy nie mogli pojawić się w Klubie KRĄG we wtorek dobra wiadomość. Pan Henryk Zielazek pojawi się raz jeszcze w "Kręgu". O szczegółach poinformujemy na naszych łamach. W Łazarskim Internetowym Informatorze Dzielnicowym poinformujemy także o kolejnym Klubie Dyskusyjnym "Łazarski Fyrtel", do którego trwają już przygotowania, a ma on odbyć się w ostatni wtorek lutego.
Chcesz poznać historię Łazarza? Zajrzyj do działu O ŁAZARZUZobacz wideorelację [2:32 - 3,04MB]
Autorski film Henryka Zielazka o Łazarzu, specjalnie dla ŁiiD [6:17 - 14,3MB]
Aktualności |
najnowsze | najpopularniejsze |
· "Realizował politykę państwa pruskiego" – w Parku Wilsona będzie pomnik przyrody "Platan im. Hermanna Kube"?
(18-04-2024 06:15)
· W nocy przymrozki, w ciągu dnia deszcz i mniej niż 10°C – co z tą wiosną?
(18-04-2024 00:37)
· Tramwaje nie jeżdżą Głogowską – zepsuł się pantograf {AKTUALIZACJA}
(17-04-2024 14:23)
· Miasto dofinansuje remont trzech kamienic na Łazarzu
(17-04-2024 05:23)
· Pokazali sprzęt wojskowy z okazji 25. rocznicy wstąpienia Polski do NATO
(17-04-2024 04:02)
· Głogowska/Hetmańska: Powstanie 12-piętrowy blok z 337 mieszkaniami
(02-10-2023 13:28)
· Na terenie dawnego stadionu Energetyka działa giełda handlowa
(16-07-2023 01:04)
· Zaginęła Zuzia – szukają jej stęsknieni właściciele
(23-01-2023 07:22)
· Konsekrowano kościół. Głogowską przeszedł "czarny protest" – łazarskie kalendarium
(08-10-2023 23:51)
· Os. Hetmańskie: Ruszyła budowa 14-kondygnacyjnego bloku, w którym powstanie blisko 100 mieszkań
(08-09-2023 07:00)
Niezapominajka |
kwi
11:00
Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 ul. Jarochowskiego 1
Konkurs Piosenki Przedszkolnej
kwi
Poznań * Łazarz
Wybory samorządowe - II tura
w godz. 7:00-21:00
kwi
Komisariat Policji Poznań-Grunwald ul. Rycerska 2
Znakowanie rowerów
w godz. 12:00-18:00
kwi
do 25-04-2024
Międzynarodowe Targi Poznańskie
Międzynarodowe Targi Energetyki
"GreenPower" - Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej
"Instalacje" - Międzynarodowe Targi Instalacyjne
"Sawo" - Międzynarodowe Targi Ochrony Pracy, Pożarn
maj
Łazarz
Wybory osiedlowe - wybory do Rady Osiedla Św. Łazarz
w godz. 7:00-21:00
Komentarze |
najnowsze | najwięcej |
· Całe szczęście, że kościół nie dostał. Mało mają ?
(17-04-2024 12:34)
· "którego celem było przywrócenie do życia i odzyskanie dawnej ...
(17-04-2024 09:12)
· Witam widzę że obrady Łazarza już po fajnie że zmienia się kierunki z ...
(10-04-2024 11:36)
· Jak to się stało, że Jemielity startowała w tym okręgu a nie u siebie.
(10-04-2024 09:28)
· @redakcja, dziękuję za odpowiedź. Nie wiem czy Mikuła mówił Jaśkowiakiem ...
(09-04-2024 16:38)
· Działkowcy protestują: "Rada osiedla podjęła decyzję bez konsultacji z ... (19)
· Zamurowano okna w kamienicy przy Głogowskiej. Obok powstanie nowy budynek (16)
· Os. Hetmańskie: Ruszyła budowa 14-kondygnacyjnego bloku, w którym powstanie ... (16)
· Głogowska/Hetmańska: Powstanie 12-piętrowy blok z 337 mieszkaniami (15)
Ogłoszenia |
· Chcesz pozdrowić sąsiada? Nie wiesz, jak sprzedać samochód lub ...
(19-08-2005 00:00)
Zapisz się na listę mailingową: