Wydarzenia, Po sąsiedzku, Ciekawostki

Jedyny czarnoskóry polski żołnierz został upamiętniony na Górczynie

09-01-2019 02:05   Janusz Ludwiczak

Zobacz komentarze (2) * Skomentuj

Dwa tygodnie temu na cmentarzu Górczyńskim odsłonięto tablicę i symboliczny obelisk, upamiętniający Sam Sandiego, Afrykańczyka, który był żołnierzem Armii Wielkopolskiej, walczącym z bolszewikami.

22 grudnia na cmentarzu Górczyńskim odsłonięto tablicę z symbolicznym nagrobkiem, upamiętniającą Sam Sandiego, czarnoskórego żołnierza Armii Wielkopolskiej, który walczył z bolszewikami.

– Sam Sandi to Afrykańczyk, który pokochał Polskę. Jako jeden z dwóch czarnoskórych żołnierzy służył w szeregach Armii Wielkopolskiej na froncie wojny polsko-bolszewickiej. Zdobył szacunek i uznanie swoich kolegów i dowódców. W Polsce ochrzcił się, przyjął imię Józef i założył rodzinę. Zrobił karierę jako zapaśnik i bokser. Zmarł w 1937 r. w Poznaniu. Dzisiaj jego grób już nie istnieje, jednak dzięki analizie zachowanych fotografii z pogrzebu udało się ustalić, że spoczął na Cmentarzu Górczyńskim. Potwierdziły to również cmentarne księgi – wyjaśnia Aleksander Przybylski, dziennikarz TVN24, inicjator upamiętnienia Sam Sandiego.

Z inicjatywy dwójki dziennikarzy, Aleksandra Przybylskiego i Małgorzaty Jańczak, tworzących również Stowarzyszenie Mieszkańców "Absynia" na Grunwaldzie zorganizowano publiczną zbiórkę pieniężną na wykonanie tablicy pamiątkowej. W sumie udało się zebrać 5 415 zł.

– Historia Sama Sandiego jest tak fascynująca, że trudno uwierzyć, że jest prawdziwa. Nadaje się na scenariusz hollywoodzkiego filmu. Mamy tu niesamowite wątki: historię czarnoskórego, który właściwie nie wiadomo skąd znalazł się na tych ziemiach, który zakłada rogatywkę z orzełkiem i walczy z bolszewikami. Jest dandysem, robi karierę zapaśniczą, bokserską, zakochuje się w Polce, zakłada tu rodzinę, przyjmuje chrzest i imię Józef, zaś pod koniec życia dorabia jako wróżbita – powiedział podczas uroczystości Aleksander Przybylski.

Według ksiąg cmentarnych Sam Sandi został pochowany na cmentarzu Górczyńskim 1 maja 1937 roku, jednak jego grób został zlikwidowany.

– Gdy spacerowałem po nekropolii na Górczynie, zauważyłem kamień poświęcony Kazimierzowi Nowakowi - podróżnikowi, który w tym samym roku spoczął na tym samym cmentarzu i którego grób spotkał ten sam los co grób Sandiego. Pomyślałem sobie, że byłoby dobrze, by obok miejsca upamiętnienia poznaniaka, który pokochał Afrykę, była tablica poświęcona Afrykańczykowi, który pokochał Polskę. Na podstawie zdjęć posiadanych przez wnuków Sandiego udało mi się ustalić, że widoczny na jednej z fotografii fragment kaplicy pogrzebowej znajduje się na Cmentarzu Górczyńskim – podsumowuje Aleksander Przybylski.

Fot: Janusz Ludwiczak, mat.pras.

ZOBACZ TAKŻE: Słynny podróżnik ma już swoje miejsce pamięci {WIDEO}